Uluslararası Ay Araştırma İstasyonu (ILRS) Projesi ve Çin’in Liderlik Mücadelesi

Uluslararası Ay Araştırma İstasyonu’nun (ILRS) kurulmasını bekleyen insanlık, Ay’ın uzun vadeli keşfine büyük bir adım atacak. MLIS, ABD’nin Artemis programına rakip olarak yörüngede bir ay uzay istasyonu oluşturmayı planlayan bir proje olarak dikkat çekiyor.

Artemis projesi, NASA’nın yanı sıra Avrupa Uzay Ajansı’nın üye ülkeleri ve 55’ten fazla ülkenin uzay ajansını içermektedir.

ILRS Nedir?

MLIS projesi, Ay’ın güney kutbundan 100 kilometre uzaklıkta, Ay’da bir araştırma üssü inşa etmeyi hedeflemektedir. Bu üs, uzun vadeli otonom operasyonlar ve kısa vadeli insanlı görevler için kullanılacaktır.

Roscosmos, ILRS’nin “Ay’da insan varlığı olasılığı ile uzun vadeli insansız operasyonlar için zemin araştırmaları yapacağını ve teknolojileri test edeceğini” belirtti.

MLIS projesine Pakistan, Venezuela, Belarus, Azerbaycan, Güney Afrika, Mısır, Nikaragua, Tayland, Sırbistan, Senegal ve Kazakistan gibi ülkeler katkı sağlamaktadır. Geçtiğimiz yıl Çin’in ay keşif programının baş tasarımcısı olan Wu Weiren, Proje 555 kapsamında 50 ülke, 500 uluslararası araştırma kurumu ve 5 bin yabancı araştırmacının MLIS’e davet edileceğini duyurmuştu.

Aynı zamanda ILRS, bilimsel araştırma merkezi olmanın yanı sıra Ay’ın doğal kaynaklarını araştırmak için bir fırsat sunmaktadır. Ay’ın bazı bölgelerinin gerçekte kime ait olduğu konusu uluslararası hukukçular arasında önemli bir tartışma konusudur.

Çin: Uzay Keşiflerinde Lider Olabilecek mi?

MLIS projesi, Çin’in uzay araştırmaları ve bilimsel araştırmalardaki liderlik misyonunun bir parçasını oluşturmaktadır.

İlerleyen yıllarda, Çin’in Chang’e 8 misyonu ile Ay yüzeyine ilk astronotu indirme girişimi gerçekleşecek. Pekin, 2011 yılından bu yana Ay’a insansız keşif araçları indiriyor ve günümüze kadar Ay yüzeyini detaylı bir şekilde haritalayan görevler gerçekleştiriyor. 2024’te Çin, Ay’ın karanlık yüzünden taş toplayarak bu alanda bir ilke imza atmıştı.